มาลัยประเทศ คือบริเวณแหลมมลายู

วันที่ 01 มิถุนายน พ.ศ. 2552 ปีที่ 32 ฉบับที่ 11405 มติชนรายวัน


มาลัยประเทศ คือบริเวณแหลมมลายู

คอลัมน์ สยามประเทศไทย

โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ



"มาลัยใส่เสียงสุวรรณภูมิ" เป็นชื่อชุดซีดีดนตรีไทยใส่ฆ้อง สำเนียงแขกชวา-มลายู "เครือญาติ" อุษาคเนย์ ด้วยความเคารพเพื่อนบ้านและสันติภาพ ที่ผมทำออกมาแบ่งปันเผยแพร่เมื่อ พ.ศ.2547

เพลงสำเนียงแขกชวา-มลายู ในซีดีชุดนี้มี 10 เพลง คือ 1.โหมโรงยะวา 2.แขกซัมเซ 3.แขกปัตตานี 4.แขกอาหวัง 5.แขกโหม่ง 6.แขกโศก 7.แขกเจ้าเซ็น 8.แขกเงาะ 9.แขกรำพึง 10.แขกหนัง 11.แขกไทร

เอกสารแทรกซีดี ผมเขียนอธิบายคำว่า "มาลัย" มีสองความหมาย อย่างแรกหมายถึง ดอกไม้ร้อยเรียงรวมเป็นพวง ส่วนอย่างหลังหมายถึง มลายู มีคำโบราณในตำนานเรียก "มาลัยทวีป" และ "มาลัยประเทศ" หมายถึงดินแดนกลุ่มที่มีชาติพันธุ์พูดตระกูลภาษาชวา-มลายู ตั้งแต่บริเวณภาคใต้ของประเทศไทยลงไป

กองสิ่งของที่รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้จัดซื้อพระราชทานราษฎรเมืองปัตตานีในงานฉลองศาลาวัดตานีสโมสร คราวเสด็จประพาสมาลัยประเทศหรือมลายู เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2448 (ภาพจากหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

มีผู้สงสัยหลายคนว่า เอาคำ "มาลัย" หมายถึงชวา-มลายู มาจากไหน?

ผมตอบไม่ได้ แค่บอกว่าเคยอ่านเอกสารเก่าแนวตำนานนิทานนานมาแล้ว เลยจำได้ไม่หลงลืม เพราะชอบคำไพเราะอย่างนี้ ฟังแล้วร่มเย็นเป็นสุข แต่นึกเท่าไรก็นึกไม่ออกว่าจำมาจากหนังสืออะไร

เมื่อไม่นานมานี้เองพบคำอธิบายว่าพวก "มาลัยประเทศ คือ พวกที่อยู่แหลมมลายู" ในพระราชหัตถเลขา รัชกาลที่ 5 เมื่อ พ.ศ.2451 เสด็จประพาส ลำน้ำมะขามเฒ่า (คือ ต้นน้ำท่าจีน) แต่ผมไม่ได้จำจากพระราชหัตถเลขานี้ เพียงแต่เชิญข้อความมายืนยันว่าไม่ได้ยกเมฆใช้คำว่า "มาลัย" หมายถึง ชวา-มลายู

ประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของ ดี.จี.อี. ฮอลล์ (D.G.E. Hall) ฉบับแปลภาษาไทย (ชาญวิทย์ เกษตรศิริ บรรณาธิการ พิมพ์เมื่อ พ.ศ.2549) ก็มีอธิบายเกี่ยวกับชื่อ "มลยทวีป" หมายถึงสุมาตรา

แต่เอกสารบางเล่มอธิบายว่าสุมาตรามีชื่อในตำนานว่า "สุวรรณทวีป" ส่วน "สุวรรณภูมิ" หมายถึง ผืนแผ่นดินใหญ่มีดินแดนไทยอยู่ตรงกลาง

ฉะนั้น ถ้าเทียบความหมายทั้งหมดแล้ว "มาลัยประเทศ" หมายถึง ดินแดนแหลมมลายูตั้งแต่ภาคใต้ลงไปสุดมาเลเซีย-สิงคโปร์ สอดคล้องตามพระราชหัตถเลขา รัชกาลที่ 5

มาลัยประเทศ น่าจะมีชื่อขึ้นในยุคไล่เลี่ยกันกับชื่ออื่นๆ คือ รามัญประเทศ (มอญ), พุกามประเทศ (พม่า), กัมพุชประเทศ (กัมพูชา), สยามประเทศ (ไทย-ลาว) แต่ไม่พบหลักฐานตรงๆ ว่าแรกมีเมื่อไร ก็ได้แต่เดา (สันนิษฐาน) ว่า น่าจะราวหลัง พ.ศ.1500 เพราะเป็นยุคเริ่มแรกการค้าโลกกว้างขวางมากที่สุด

ความรู้ประวัติศาสตร์อย่างนี้ไม่มีในตำราประวัติศาสตร์แห่งชาติของไทย เพราะนักวิชาการในสถาบันด้านนี้โดยตรงไม่รับผิดชอบตัวเองและผู้อื่น จึงส่งผลให้มีความขัดแย้งรุนแรงในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ตราบจนทุกวันนี้

หน้า 21
http://www.matichon.co.th/matichon/view_news.php?newsid=01pra03010652&sectionid=0131&day=2009-06-01
 

---

Windows Live™: Keep your life in sync. Check it out!